Zeytin Sineği

Zeytin sineği, çoğu kez kışı toprağın 2-5 santim derinliğinde pupa halde veya zeytinlik ve fundalıkta ergin olarak geçirir. Erginleri, toprak sıcaklığı 10 0C'yi bulmasından sonra, ender olarak nisan başında, çoğunlukla hazirandan sonra topraktan çıkmaya başlar. Meyvelerin yumurta bırakılmaya elverişli duruma geldiği başladığı haziran sonunda çiftleşen dişi zeytin sineği, öncelikle iri, parlak ve yağlanmaya yüz tutmuş zeytin meyvesine yumurtasını, yumurta bırakma borusu ile açtığı V şeklinde olan yarığa kor. Bir dişi, bir zeytin tanesine ancak tek bir yumurta bırakır. Yoğunluğun çok olduğu alanlarda bir zeytin meyvesine ayrı dişilerce 7-9 tane yumurta konabilir. Yumurta konulan yer bir gün kadar sonra koyu kahverengine döner, bu duruma "vuruk" denilir. Bir dişi 200-250 kadar yumurta koyabilir. Yumurtadan çıkan larvalar meyve etinde galeriler açıp buradan beslenir. Üç larva dönemini tamamlayıp olgun larva durumuna gelir. Olgun larva meyvenin üzerine gelir, meyve zarını yiyerek inceltir, 2-3 mm geri çekilip pupa olur ve daha sonra da buradan ergin olarak çıkar. Son döl larvası, toprakta pupa olur. Zeytin Sineği Ege'de 4-5; Karadeniz'de; 3-4 Güney Anadolu'da 2-5; Marmara'da Bölgesinde 3-4; döl verir. Bir dölün gelişme süreci 30-40 gün kadar olur.

Zeytin Sineği Zarar Şekli: Zeytin sineği larva zamanında ve meyve etinin içinde zararlı olarak bulunur. Larvanın gelişme devrinde çekirdek etrafında geçitler açarak beslenir. Bu şekilde meyvelerin çürüyüp dökülmesine, zeytinyağı oranının eksilmesine kısmen de yağda asitliğin artmasına neden olur. Özellikle yemeklik zeytinlerde zararı daha fazla önem taşır. Zarar miktarı normal senelerde %15-30, salgın zamanı ise %80'e kadar ulaşır. Senede %30'a kadar meyve kaybına neden olduğu tahmin edilir. Türkiye'de zeytin yetiştirilen her yerde bulunur.

Zeytin Sineği ile Mücadele: Zeytin sineğinin zeytinlere verdiği zararı en aza indirmek için bu zararlıya karşı birtakım mücadele çalışmaları yapılması gerekmektedir bu çalışmalar sırasıyla;

Kültürel Çalışma: Pupanın yok edilmesi amacıyla kış aylarında toprağın sürülmesi gerekir. Ayrıca zarar periyodları içinde 3-4 günde bir defa, kurtlu olan zeytinlerin toplanıp, zeytinlikten ayrılması gerekir. Sonbaharda Zeytin sineğinin yoğun zararını engellemek için erken hasat yapılır.

Zeytin Sineği ile Biyolojik Çalışma: Ege ile Akdeniz bölgesinde yapılan çalışmalarda, Zeytin sineğinin çok fazla doğal düşmanı tespit edilmiştir. Ama bunlar, doğa içinde bu zararlı ile tek başına denetim altına alabilecek yoğunluk ve etkinlikte olmaz. Bundan dolayı, özellikle yağlık zeytin çeşitlerinde yapılacak ilaçlamalar için, doğal dengeye daha az zararı olabilecek ilaçlar seçilir.

Zeytin sineğinin parazitoiti, kimi ülkelerde yığınla üretilerek, zeytin bahçesine salınarak biyolojik mücadele için kullanılmaktadır.

Biyoteknik Çalışma: Zeytin sineği popülasyonunun düşük olduğu alanlarda, kitle tuzak tekniği kullanılarak Zeytin sineği ile başarılı bir biçimde mücadele elde etmek mümkün olur. (Deltamethrin ve Amonyum bikarbonat ile Feromon kapsül bulunduran tuzaklar, orta büyüklükte ve tekdüze bahçeler için bir tuzak/iki ağaç; diğerlerinde de bir tuzak/ bir ağaç olacak şekilde asılır). Bunun için Bakanlıkça ruhsat verilmiş tuzak örneği kullanılmalıdır.

Kimyasal Çalışma: Zeytin Sineğinin Ergin çıkma zamanları iklim, toprak karakteri, tür v. B. Etkenlere bağlı değişkenlik gösteir. Bölgelere göre farklılıklar dikkate alınıp, meyvenin yumurta konulma olgunluğuna geldiği zamanda vuruk sayımları yapılıp, yeterli vuruk ve tuzakta yakalanan Zeytin sineğinin ergin sayısı içinde artış görülmesi halinde ilaçlamaya geçilir. Bu sebeple tuzağın haziran ayının ilk yarısında asılması gerekir. Ergin artışlarının belirlenmesi gayesiyle, içeriğinde %2 diamonyum fosfat eriyiği bulunan McPhail tuzak ve feromonlu sarı yapışkan tuzak kullanılır. Vuruk sayımı her hafta 1-2 defa, ağaçların güney-doğu yönündeki kısımlarında parlak, yağlanmaya yüz tutmuş, florasan sarısı renkte olan en az 1000'er meyve de yapılıp, vuruk yüzdesi saptanır. Yapılan sayımlar ile, salamura çeşitlerinde %1 vuruk, yağlık çeşitlerinde de %6-8 vuruk tespitinde, yer aletleri ve zehirli yem kısmi dal ilaçlama çalışması ya da ilaçlama yapılır.

Zeytin Sineği Yorumları
		Kırmızı sayı	Yorumu Gönder >>